Fureai Kippu (jap. ふれあい切符), czyli „bilet serdeczności”, to japoński system waluty społecznej, który umożliwia ludziom zdobywanie kredytów za pomoc seniorom w ich społeczności. Jednostką rozliczeniową jest godzina świadczonej usługi na rzecz osoby starszej. Zebrane kredyty można wykorzystać w przyszłości, gdy samemu potrzebuje się pomocy, lub przekazać je innym, na przykład członkom rodziny mieszkającym w innych miejscach.
AgeTech z Japonii: Geneza i twórcy
Pomysłodawcą Fureai Kippu był Tsutomu Hotta, były prokurator generalny Japonii, który po przejściu na emeryturę w 1991 roku założył Sawayaka Welfare Foundation. Celem fundacji było promowanie społeczeństwa opartego na wzajemnej pomocy i solidarności międzypokoleniowej.
„Fureai Kippu to nie tylko system wymiany usług, ale także sposób na odbudowę więzi społecznych i promowanie aktywnego starzenia się w społecznościach lokalnych.”
Dr Mayumi Hayashi z King’s College London, ekspertka w dziedzinie polityki społecznej.
Inspiracją dla Fureai Kippu były wcześniejsze inicjatywy, takie jak Volunteer Labour Bank założony przez Teruko Mizushimę w Osace w 1973 roku, oraz system Time Dollars stworzony przez Edgara Cahna w USA w latach 80.
Finansowanie i rozwój
Fureai Kippu rozwijało się głównie dzięki zaangażowaniu lokalnych społeczności i organizacji non-profit. W latach 90. XX wieku liczba oddziałów systemu wzrosła z 113 w 1992 roku do 372 w 2003 roku.
System opiera się na zasadzie wzajemności: uczestnicy otrzymują kredyty za pomoc innym, które mogą później wykorzystać lub przekazać potrzebującym. Niektóre organizacje wprowadziły również symboliczne wynagrodzenia pieniężne, aby zachęcić do udziału i pokryć koszty operacyjne.
Kontekst społeczny w Japonii
Japonia stoi w obliczu poważnych wyzwań demograficznych: ponad 29% populacji ma powyżej 65 lat, co stanowi najwyższy odsetek na świecie. Tradycyjny model opieki rodzinnej ulega erozji, a system opieki społecznej jest przeciążony.
W tym kontekście Fureai Kippu oferuje alternatywę, która angażuje społeczności lokalne w opiekę nad seniorami, promując solidarność i wzajemną pomoc.
- W 2009 roku niemal milion uprawnionych seniorów w Japonii nie korzystało z żadnych usług opiekuńczych, mimo że byli do tego uprawnieni.
- W badaniach przeprowadzonych wśród seniorów korzystających z Fureai Kippu, wielu z nich wyraziło preferencję dla usług świadczonych przez osoby wynagradzane w systemie Fureai Kippu, zamiast przez pracowników opłacanych w jenach.
Podsumowując
Fureai Kippu to innowacyjny system, który odpowiada na wyzwania starzejącego się społeczeństwa, promując solidarność i wzajemną pomoc. Poprzez angażowanie społeczności lokalnych w opiekę nad seniorami, system ten nie tylko odciąża publiczne usługi opiekuńcze, ale także wzmacnia więzi społeczne i poczucie wspólnoty.
W obliczu globalnych trendów demograficznych, takich jak starzenie się społeczeństw, Fureai Kippu może stanowić inspirację dla innych krajów poszukujących zrównoważonych i społecznie odpowiedzialnych modeli opieki nad osobami starszymi.
BG
