Starzenie się społeczeństw na całym świecie niesie ze sobą nowe wyzwania, ale i szanse. Jednym z kluczowych obszarów, w których technologia może znacząco wpłynąć na jakość życia osób starszych, jest transport. Dla wielu seniorów mobilność to nie tylko możliwość dotarcia do lekarza czy sklepu – to symbol samodzielności, wolności i społecznego włączenia. Wraz z rozwojem AgeTech, pojawiają się innowacyjne rozwiązania, które pozwalają dostosować transport do indywidualnych potrzeb starszych użytkowników.
Wyzwania transportowe osób starszych
Mobilność to jeden z kluczowych czynników wpływających na jakość życia seniorów — umożliwia im utrzymanie samodzielności, kontaktów społecznych, dostęp do opieki zdrowotnej czy kultury. Jednak z wiekiem rośnie liczba barier, które skutecznie ograniczają swobodę poruszania się.
1. Spadek sprawności fizycznej i poznawczej
Wraz z wiekiem pojawiają się ograniczenia w zakresie wzroku, słuchu, refleksu czy koordynacji ruchowej. Prowadzenie własnego pojazdu staje się często niemożliwe lub zbyt ryzykowne. Nawet korzystanie z transportu publicznego może sprawiać trudność – wsiadanie do pojazdu, czytanie rozkładów jazdy, szybkie przesiadki.
2. Izolacja i zależność od opiekunów
Wielu seniorów żyje samotnie lub w małych miejscowościach, gdzie dostęp do transportu publicznego jest ograniczony lub nie istnieje. To prowadzi do zależności od bliskich lub sąsiadów, a w efekcie – do izolacji i obniżenia aktywności społecznej.
3. Brak dostosowania infrastruktury miejskiej
Chodniki bez podjazdów, brak ławek, słaba czytelność oznaczeń czy niewłaściwe oświetlenie – to wszystko ogranicza możliwość swobodnego przemieszczania się po przestrzeni publicznej, szczególnie w miastach o niskim standardzie urbanistycznym.
4. Trudności finansowe
Nie każdego seniora stać na taksówkę, prywatne usługi przewozowe czy wynajem samochodu z kierowcą. Z drugiej strony, ulgi na transport publiczny nie zawsze idą w parze z jego dostępnością czy komfortem.
5. Technologia może być barierą
Choć coraz więcej seniorów korzysta ze smartfonów, wciąż istnieje duża grupa osób, które nie potrafią lub nie chcą korzystać z aplikacji mobilnych, koniecznych do zamówienia transportu na żądanie. Niski poziom kompetencji cyfrowych to realna bariera w dostępie do nowych usług mobilnych.
Właśnie dlatego technologie AgeTech koncentrują się dziś nie tylko na samym transporcie, ale i na projektowaniu usług zorientowanych na użytkownika – takich, które uwzględniają ograniczenia, potrzeby i nawyki starszych osób.
Nowa generacja transportu: rozwiązania szyte na miarę
Na szczęście startupy z całego świata podejmują to wyzwanie. Powstają rozwiązania łączące nowoczesne technologie z potrzebami osób starszych – od aplikacji mobilnych po inteligentne pojazdy.
Przykładowe innowacyjne startupy:
1. GoGoGrandparent (USA)
Platforma, która umożliwia seniorom korzystanie z Ubera lub Lyfta… bez potrzeby używania smartfona. Wystarczy zadzwonić, a system automatycznie zamawia pojazd. Usługa zapewnia dodatkowo wsparcie operatora i możliwość śledzenia podróży przez rodzinę.
2. Lift Hero (USA)
Startup skupiający się na przewozie seniorów przez wykwalifikowanych kierowców – często pielęgniarzy lub pracowników opieki zdrowotnej. Lift Hero oferuje pomoc w dotarciu do lekarza, ale także wsparcie w trakcie wizyty.
3. Karhoo (Wielka Brytania)
Choć to ogólna platforma transportowa, Karhoo aktywnie rozwija współpracę z lokalnymi samorządami, tworząc systemy transportu dostosowane do seniorów w małych miejscowościach – z elastycznymi trasami i telefoniczną obsługą.
4. Careem Assist (Bliski Wschód)
Część platformy Careem (odpowiednik Ubera), stworzona specjalnie dla osób z ograniczoną mobilnością, w tym seniorów. Kierowcy przechodzą dodatkowe szkolenia, a pojazdy są dostosowane do osób z trudnościami w poruszaniu się.
AI i personalizacja: klucz do skutecznych rozwiązań
Nowoczesne systemy transportowe dla osób starszych coraz częściej wykorzystują sztuczną inteligencję. AI pomaga analizować potrzeby użytkowników i dostosowywać trasę, czas odbioru czy typ pojazdu. Aplikacje uczą się nawyków użytkownika, dzięki czemu system może proaktywnie zaproponować transport np. na cotygodniową wizytę u lekarza.
Co więcej, integracja z elektronicznymi kartami zdrowia (EHR) lub systemami opieki społecznej umożliwia przewidywanie potrzeb i planowanie transportu w ramach szerszych programów opieki nad osobami starszymi.
Rynek i inwestycje: rosnący potencjał
Wzrost liczby seniorów i związane z tym potrzeby mobilności tworzą przestrzeń dla dynamicznego rozwoju nowych modeli usług transportowych. Według danych OECD, do 2050 roku osoby w wieku 65+ będą stanowić ponad 30% populacji wielu krajów rozwiniętych. Jednocześnie Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, że zachowanie mobilności jest jednym z kluczowych czynników wpływających na zdrowie i jakość życia w starszym wieku.
Ten rosnący popyt znajduje bezpośrednie przełożenie na aktywność inwestorów. W 2023 roku, według PitchBook, startupy z obszaru senior mobility & transportation zebrały łącznie ponad $520 milionów w rundach seed, Series A i B. Największe z nich to:
• GoGoGrandparent (USA) – $45 mln w rundzie Series B
• Via Mobility (USA/UK) – $110 mln w rundzie Series C (część środków przeznaczona na transport seniorów w gminach)
• Karhoo (UK) – $35 mln na rozwój rozwiązań dla samorządów i usług skierowanych do osób starszych
Warto zauważyć, że rosnąca liczba funduszy AgeTech specjalizuje się właśnie w technologiach wspierających długowieczność, niezależność i samodzielność. Przykładowo:
• Longevity Capital (USA) – fundusz wspierający technologie transportowe i opiekuńcze dla seniorów
• Third Act Ventures (USA) – inwestujący w startupy poprawiające jakość życia osób starszych, w tym mobilność
• AgeTech Capital (EU) – fundusz z siedzibą w Niemczech, który współpracuje z miastami nad wprowadzaniem inteligentnego transportu senioralnego
Dodatkowo, organizacje takie jak AARP (American Association of Retired Persons) prowadzą własne programy akceleracyjne (np. AARP Innovation Labs), które regularnie wspierają startupy zajmujące się mobilnością i transportem dla osób starszych.
Eksperci przewidują, że do 2030 roku wartość rynku technologii transportowych dla osób starszych przekroczy $20 miliardów, co czyni go jednym z najszybciej rozwijających się segmentów AgeTech.
Podsumowując
Mobilność to jedno z podstawowych praw człowieka – a dzięki technologii możemy je dziś realnie wspierać u osób starszych. Personalizowane systemy transportu nie tylko zwiększają komfort i bezpieczeństwo, ale też otwierają drogę do pełniejszego, bardziej niezależnego życia. Startupy, inwestorzy i instytucje publiczne coraz lepiej to rozumieją – dlatego „transport senioralny” to nie nisza, lecz jeden z najważniejszych kierunków rozwoju AgeTech.
Chcesz wiedzieć więcej o technologiach dla seniorów? Śledź nasz portal AGE-TECH i bądź częścią tej zmiany!
BG
