Sztuczna inteligencja w walce z oszustwami finansowymi wobec seniorów

Wraz z rozwojem technologii sztucznej inteligencji (AI) pojawiły się nowe możliwości, ale i zagrożenia – zwłaszcza dla osób starszych. Seniorzy coraz częściej stają się celem przestępców, którzy wykorzystują AI do wyłudzania pieniędzy, podszywając się pod bliskich czy tworząc fałszywe historie. Skala problemu rośnie, a metody oszustów stają się coraz bardziej wyrafinowane.

Jak działają oszustwa z użyciem AI?

Nowoczesne programy komputerowe potrafią naśladować ludzki głos, tworzyć realistyczne filmy (deepfake) czy pisać przekonujące wiadomości. Oszuści wykorzystują te narzędzia do klonowania głosu wnuczka lub córki, dzwoniąc do seniora z prośbą o pilną pomoc finansową. Potrafią nawet wygenerować film, na którym „bliski” prosi o wsparcie. W efekcie seniorzy, kierując się troską o rodzinę, często przekazują oszustom znaczne sumy pieniędzy.

Dlaczego seniorzy są szczególnie narażeni?

Oszuści dobrze wiedzą, że osoby starsze:

• są mniej obeznane z nowymi technologiami,
• łatwiej wierzą w historie o nagłych wypadkach,
• szybko reagują na prośby „bliskich” w potrzebie,
• często mają zgromadzone oszczędności, które stają się łakomym kąskiem dla przestępców.

Najczęstsze techniki wykorzystywane przez oszustów:

• Klonowanie głosu i deepfake – AI pozwala na stworzenie wiarygodnych nagrań audio i wideo, które mogą zmylić nawet czujnych seniorów.
• Fałszywe wiadomości i e-maile – AI generuje spersonalizowane phishingowe wiadomości, podszywając się pod banki, urzędy lub rodzinę.
• Telefoniczne „wnuczki” – klasyczne oszustwa telefoniczne zyskują nowy wymiar dzięki AI, która potrafi prowadzić rozmowę niemal jak człowiek.

Jak chronić seniorów przed oszustwami AI?

Eksperci podkreślają, że kluczowe są:

• Edukacja i świadomość – regularne informowanie seniorów o nowych zagrożeniach i metodach działania oszustów.
• Weryfikacja informacji – każdą prośbę o pieniądze należy sprawdzić, kontaktując się z bliską osobą przez znany numer telefonu lub inny kanał komunikacji.
• Nowoczesne narzędzia AI do ochrony – pojawiają się rozwiązania, takie jak „Babcia AI”, które rozpoznają próby oszustwa i blokują rozmowy z przestępcami, a także aplikacje analizujące wiadomości i wykrywające deepfake.
• Podstawowe zasady cyberbezpieczeństwa – nieklikanie w podejrzane linki, nieudostępnianie danych osobowych przez internet i ostrożność wobec nieznanych numerów.

Podsumowując, sztuczna inteligencja stała się zarówno narzędziem przestępców, jak i sojusznikiem w walce z oszustwami. Kluczowe znaczenie ma edukacja, podnoszenie świadomości oraz korzystanie z nowoczesnych rozwiązań technologicznych, które mogą pomóc chronić seniorów przed coraz bardziej wyrafinowanymi atakami. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo osób starszych spoczywa zarówno na rodzinach, jak i całym społeczeństwie.

jw

Źródła:

1. Sztuczna inteligencja udaje twojego wnuka? Tak teraz oszukują seniorów – Dziennik.pl
2. How to Protect Seniors from AI Scams and Fraud – GPTZero
3. How AI Can Be Used To Scam Seniors – Holly Creek Community
4. Oszustwa z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – Stop Manipulacji
5. Babcia AI: Technologiczne wnyki dla oszustów „na wnuczka” – MyCompany Polska
6. Protecting Seniors from AI Scams – C&N Bank