W obliczu starzejących się społeczeństw w całej Europie, sektor agetech – technologii wspierających osoby starsze – dynamicznie zyskuje na znaczeniu. Choć najwięksi gracze i ośrodki innowacji często kojarzone są z Europą Zachodnią czy Stanami Zjednoczonymi, kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Litwa, Łotwa, Estonia oraz państwa Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Słowacja, Węgry, Polska – choć o Polsce w tym tekście nie będzie) i Słowenia, stają się coraz ważniejszymi ośrodkami rozwoju innowacji dla silver economy. Region ten, charakteryzujący się wysokim poziomem cyfryzacji w niektórych krajach i rosnącą świadomością wyzwań demograficznych, oferuje unikalne środowisko dla startupów agetech.
Wyzwania i potencjał rynku
Demografia nie kłamie – w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, podobnie jak na całym kontynencie, obserwujemy spadek wskaźnika urodzeń i wydłużanie się średniej długości życia. Rodzi to ogromne wyzwania dla systemów opieki zdrowotnej, ubezpieczeń społecznych oraz rynków pracy, ale jednocześnie otwiera drzwi dla innowacyjnych rozwiązań. Rynek silver economy, obejmujący produkty i usługi skierowane do osób powyżej 50. roku życia, to potężna siła nabywcza i źródło nowych potrzeb. Startupom AgeTech z tego regionu daje to możliwość adresowania realnych problemów i tworzenia rozwiązań, które mogą być skalowane globalnie.
Krajobraz AgeTech w krajach bałtyckich: pionierzy cyfryzacji
Kraje bałtyckie – Estonia, Litwa i Łotwa – wyróżniają się wysokim poziomem cyfryzacji i innowacyjności, co przekłada się na korzystne środowisko dla rozwoju agetech.
- Estonia: często nazywana „cyfrowym tygrysem”, jest liderem w e-usługach i ma bogate doświadczenie w budowaniu efektywnych ekosystemów startupowych. W kontekście AgeTech, estońskie startupy często koncentrują się na telemedycynie, monitoringu zdrowia i rozwiązaniach ułatwiających samodzielne życie osobom starszym. Silna infrastruktura cyfrowa i otwartość na nowe technologie sprzyjają testowaniu i wdrażaniu innowacyjnych projektów. Przykładem jest Wellbeing Assistant (dawniej CareMate), platforma wspierająca koordynację opieki i komunikację między opiekunami a osobami starszymi, czy Longenesis, zajmująca się zarządzaniem danymi medycznymi i wykorzystaniem ich w badaniach klinicznych, co pośrednio wspiera rozwój spersonalizowanej opieki dla seniorów.
- Litwa: dynamicznie rozwijający się hub technologiczny, również dostrzega potencjał w AgeTech. Inicjatywy skupiają się często na rozwiązaniach wspierających opiekunów, cyfryzacji usług społecznych oraz aplikacjach poprawiających jakość życia seniorów. Wilno staje się coraz bardziej rozpoznawalnym centrum dla startupów, w tym tych z sektora zdrowia i opieki. Dobrym przykładem jest Oxipit, firma rozwijająca narzędzia oparte na AI do analizy zdjęć rentgenowskich klatki piersiowej, co przyspiesza diagnostykę i może być kluczowe w szybkiej interwencji medycznej u osób starszych. Innym przykładem może być Kilo.Health, platforma oferująca spersonalizowane programy zdrowotne i żywieniowe, które mogą pomóc seniorom w utrzymaniu dobrej kondycji.
- Łotwa: Riga jest prężnie rozwijającym się miastem, również aktywnie włącza się w rozwój AgeTech. Wzrost inwestycji w cyfryzację i rosnące zainteresowanie rozwiązaniami dla starzejącego się społeczeństwa tworzą podstawy dla nowych przedsięwzięć. Można tu spodziewać się rozwiązań z obszaru opieki domowej, teleopieki czy platform do łączenia seniorów z wolontariuszami. Przykładem jest Vigo, platforma cyfrowej rehabilitacji i terapii, która może być wykorzystywana przez seniorów do poprawy zdrowia i samodzielności w domu.
Grupa Wyszehradzka i Słowenia
Kraje Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Słowacja, Węgry) oraz Słowenia, mimo że ich ekosystemy startupowe mogą być mniej rozwinięte niż w krajach bałtyckich, wykazują rosnącą aktywność w sektorze AgeTech.
- Czechy: posiadają stosunkowo dojrzały ekosystem startupowy. W kontekście AgeTech, czeskie firmy często koncentrują się na robotyce wspierającej opiekę, inteligentnych urządzeniach domowych oraz rozwiązaniach poprawiających mobilność i bezpieczeństwo seniorów. Przykładem jest Sensio.cz, firma oferująca innowacyjne rozwiązania smart home i inteligentne czujniki wspierające bezpieczeństwo i komfort życia osób starszych, w tym systemy powiadamiania o upadkach. Innym godnym uwagi projektem jest Neuron Soundware, która rozwija technologię analizy dźwięku do monitorowania maszyn, ale jej rozwiązania mogą być adaptowane do monitorowania stanu urządzeń medycznych w domach seniorów czy alarmowania o nietypowych zdarzeniach.
- Słowacja: również rozwija swoje kompetencje w AgeTech. Można tu zaobserwować inicjatywy związane z cyfrową edukacją seniorów, platformami do dzielenia się doświadczeniami oraz rozwiązaniami usprawniającymi dostęp do usług zdrowotnych. Bratislava, jako stolica, jest naturalnym miejscem koncentracji takich przedsięwzięć. Užitočný robot (Helpful Robot) to startup, który rozwija roboty asystujące w codziennych czynnościach, co ma ogromny potencjał w opiece nad osobami starszymi.
- Węgry: posiadają rozwijający się ekosystem startupowy. W AgeTech węgierskie firmy mogą skupiać się na telemedycynie, platformach społecznościowych dla seniorów oraz rozwiązaniach wspierających aktywność fizyczną i umysłową. Coraz większa liczba inkubatorów i akceleratorów oferuje wsparcie dla startupów z tej branży. Przykładem jest Meditop Healthcare, która skupia się na rozwiązaniach medycznych i telemedycznych, mogących ułatwić seniorom dostęp do opieki zdrowotnej.
- Słowenia: z mniejszym, ale innowacyjnym rynkiem, również dostrzega potrzebę rozwoju AgeTech. Koncentracja może dotyczyć rozwiązań dla opieki długoterminowej, teleopieki oraz technologii wspierających zdrowy styl życia osób starszych. Lublana, jako stolica, jest głównym ośrodkiem innowacji. Choć rynek jest mniejszy, warto zwrócić uwagę na firmy rozwijające technologie medyczne, które mogą być adaptowane do potrzeb seniorów, takie jak Better, zajmująca się zarządzaniem danymi zdrowotnymi w oparciu o otwarte standardy, co może usprawnić opiekę nad osobami starszymi.
Inicjatywy wspierające rozwój AgeTech w regionie
W całym regionie pojawia się coraz więcej inicjatyw wspierających rozwój agetech. Należą do nich:
- Inkubatory i Akceleratory: specjalistyczne programy inkubacyjne i akceleracyjne dedykowane startupom medycznym, zdrowotnym i technologicznym coraz częściej obejmują również AgeTech. Przykładowo, Startup Wise Guys (obecni w krajach bałtyckich, ale działający globalnie) często wspierają startupy z sektora health/wellness, które mogą mieć zastosowanie w agetech.
- Fundusze Inwestycyjne i Aniołowie Biznesu: rośnie zainteresowanie funduszy venture capital i aniołów biznesu inwestowaniem w rozwiązania dla silver economy, widząc w nim długoterminowy potencjał wzrostu.
- Programy rządowe i granty: wiele krajów w regionie uruchamia programy grantowe i wsparcia dla innowacyjnych projektów adresujących wyzwania demograficzne.
- Współpraca międzynarodowa: rośnie znaczenie współpracy transgranicznej, wymiany doświadczeń i tworzenia międzynarodowych konsorcjów badawczych i rozwojowych w obszarze agetech.
- Konferencje i wydarzenia branżowe: coraz częściej organizowane są konferencje i wydarzenia poświęcone agetech i silver economy, które sprzyjają networkingowi i wymianie wiedzy.
Rynek AgeTech w krajach bałtyckich i Grupie Wyszehradzkiej oraz Słowenii, choć wciąż w fazie intensywnego rozwoju, wykazuje ogromny potencjał. Rosnąca świadomość wyzwań demograficznych, wysoki poziom cyfryzacji w niektórych krajach, a także dynamicznie rozwijające się ekosystemy startupowe tworzą sprzyjające warunki dla innowacji. Firmy takie jak Wellbeing Assistant, Oxipit, Vigo, Sensio.cz, Užitočný robot czy Meditop Healthcare są dowodem na to, że region ten aktywnie angażuje się w tworzenie rozwiązań poprawiających jakość życia osób starszych. Inwestycje w technologie wspierające seniorów to nie tylko odpowiedź na wyzwania społeczne, ale również olbrzymia szansa biznesowa, która może przyczynić się do dynamicznego wzrostu gospodarczego w regionie. Obserwacja trendów i wspieranie lokalnych inicjatyw jest kluczowe dla wykorzystania tego potencjału i uczynienia Europy Środkowo-Wschodniej ważnym graczem na globalnej mapie AgeTech.
jw
Źródła:
- https://ec.europa.eu/eurostat/web/main
- https://startupwiseguys.com/
- Longenesis: https://longenesis.com/
- Oxipit: https://www.oxipit.ai/
- Kilo.Health: https://kilo.health/
- Vigo: https://vigo.health/
- Sensio.cz: https://sensio.cz/
- Neuron Soundware: https://neuronsoundware.com/
- Better: https://www.better.care/
