Wielu z nas dorastało z przekonaniem, że kariera to pewien ciąg: edukacja, praca, emerytura. Etap po etapie. Porządek świata. Ale demografia, technologia i zmiany społeczne podważają ten linearny model.
Dziś coraz częściej mówi się, że kariera może mieć drugą młodość – również po 60-tce. I że ta „druga młodość” bywa bardziej dojrzała, spokojniejsza, ale też bardziej świadoma i satysfakcjonująca. Nie chodzi tylko o pieniądze. Dla wielu osób starszych powrót do aktywności zawodowej oznacza coś znacznie głębszego: poczucie sensu, bycia potrzebnym, przynależność. To odpowiedź na samotność, marginalizację, a także chęć dzielenia się doświadczeniem. A gdy w tej podróży pojawia się AgeTech – technologia zaprojektowana z myślą o osobach starszych – wszystko staje się bardziej możliwe.
Kariera po 60 – nowa demografia, nowe potrzeby
Zacznijmy od faktów. W Unii Europejskiej osoby w wieku 55–64 lata stanowią obecnie ponad 20% siły roboczej – i ten odsetek rośnie. W Japonii co trzeci pracownik ma ponad 60 lat. W Polsce udział pracujących seniorów również wzrasta – w 2023 roku było to blisko 14% osób w wieku 60–69 lat, a prognozy GUS wskazują, że w 2040 roku co czwarta osoba aktywna zawodowo będzie miała ponad 60 lat. Jednocześnie badania pokazują, że wiele osób chce pracować dłużej, ale niekoniecznie na tych samych zasadach.
W sondażu przeprowadzonym przez OECD aż 68% osób w wieku 55+ deklarowało gotowość do kontynuowania pracy, jeśli będą mieć elastyczne godziny, możliwość pracy zdalnej lub projektowej. I tu właśnie wkracza AgeTech – sektor, który redefiniuje sposób, w jaki osoby starsze mogą funkcjonować zawodowo. Nie chodzi już tylko o pracę „dla emerytury”, ale o karierę zaprojektowaną na nowo – z pomocą technologii, społeczności i inteligentnych platform.
Lillian i nowa rola po stronie ekranu – historia z Singapuru
Lillian Tan miała 58 lat, gdy zakończyła swoją pracę w korporacji. Przez ponad trzy dekady zarządzała zespołami HR w międzynarodowych firmach. Była zmęczona, wypalona, ale jednocześnie pełna wiedzy i doświadczenia, które… nie miały już gdzie się podziać. Gdy przeszła na wcześniejszą emeryturę, planowała spędzić czas na podróżach i odpoczynku. Przez pierwszy rok cieszyła się wolnością – w końcu mogła bez wyrzutów sumienia nie odbierać telefonu służbowego. Ale potem przyszła pustka.
„Nie brakowało mi raportów i spotkań. Brakowało mi znaczenia. Kogoś, kto zapyta: 'Lillian, a co Ty o tym myślisz?’ „
-opowiadała w wywiadzie dla „Straits Times”
Lillian zapisała się do programu Silver Academy, prowadzonego w Singapurze przez rządową agencję wspierającą aktywizację osób starszych. Program był połączony z ofertą platform edukacyjnych i AgeTechowych startupów. Ukończyła kurs coachingu online i została certyfikowaną mentorką dla młodych pracowników wchodzących do branży HR. Pracuje zdalnie – z domu, kilka godzin tygodniowo. Spotyka się z mentee na Zoomie. Nie zarabia fortuny, ale – jak sama mówi – „odzyskała głos, odzyskała sens i odzyskała siebie”.
Silver Academy to tylko przykład. W Singapurze działa również SkillsFuture for Seniors, program umożliwiający osobom 50+ dostęp do dofinansowanych kursów cyfrowych, językowych i biznesowych. W 2023 roku z tej oferty skorzystało ponad 180 tysięcy osób – wiele z nich po raz pierwszy w życiu korzystało z platform edukacyjnych online.
David z Manchesteru i platforma Rest Less
W Wielkiej Brytanii z kolei działa Rest Less – jedna z najszybciej rozwijających się platform AgeTech dedykowanych osobom 50+. Jej założyciel, Stuart Lewis, mówi wprost: „Widzieliśmy, że z jednej strony mamy ogromną grupę ludzi z wiedzą, doświadczeniem i chęcią działania. Z drugiej – rynek, który ich ignoruje. Postanowiliśmy połączyć te dwa światy”.
David, były nauczyciel literatury z Manchesteru, odkrył Rest Less przez przypadek. Przeszedł na emeryturę w wieku 62 lat, ale bardzo szybko poczuł, że brakuje mu interakcji z innymi ludźmi. Na platformie znalazł nie tylko oferty pracy zdalnej, ale też webinary, artykuły i forum społecznościowe. Po kilku miesiącach zarejestrował się jako mentor dla młodych edukatorów. Pomaga w onboardingach, organizuje szkolenia z metod dydaktycznych i wspiera nauczycieli w kryzysie wypalenia. Pracuje zdalnie, z elastycznym grafikiem, i – co dla niego najważniejsze – z pasją. – „Nie musiałem wracać do klasy. Ale mogłem wrócić do siebie” – mówi.
W 2024 roku Rest Less miało ponad 1,2 mln zarejestrowanych użytkowników, a miesięcznie dodawano ponad 10 tysięcy ofert pracy skierowanych do silversów – w tym zdalnych, hybrydowych i projektowych.
Kanadyjski Third Quarter – trzecia kwarta, nowa gra
W Kanadzie, gdzie osoby 55+ stanowią już ponad 36% populacji pracującej, powstał wyjątkowy projekt o nazwie Third Quarter – metaforyczna nazwa dla „trzeciej ćwiartki życia zawodowego”. Jego celem jest nie tylko pośrednictwo pracy, ale tworzenie długofalowego systemu wspierania seniorów w ponownym wejściu na rynek pracy.
Third Quarter współpracuje z lokalnymi firmami, instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi. Osoby starsze mogą zarejestrować się, określić swoje umiejętności, styl pracy i preferencje. Zespół doradców pomaga im znaleźć rolę dopasowaną nie do wieku, ale do kompetencji i potrzeb – czy to kilka godzin w tygodniu, czy sezonowa współpraca.
Wspierani są także mikroprzedsiębiorcy – program oferuje szkolenia z obsługi narzędzi cyfrowych, zarządzania projektami i marketingu internetowego dla osób, które chcą założyć jednoosobową działalność po sześćdziesiątce.
Od początku działania w Third Quarter zarejestrowało się ponad 15 tysięcy osób, a blisko połowa z nich znalazła zatrudnienie lub długoterminowe zlecenia.
Co łączy te historie?
Każdy z tych przykładów to nie tylko opowieść o pracy. To opowieść o tożsamości, o godności i o potrzebie bycia wśród ludzi. To także dowód na to, że technologia – dobrze zaprojektowana – może łączyć, zamiast wykluczać.
To także apel do firm, samorządów i rządów: nie wystarczy mówić o aktywizacji zawodowej silversów – trzeba stworzyć realne, elastyczne modele zatrudnienia i systemy wsparcia. Trzeba też zmienić język. Zamiast „aktywizować” – „zapraszać”. Zamiast „zagospodarować doświadczenie” – „uszanować je i dać mu przestrzeń”.
Wiek nie powinien być końcem kariery. Może być jej nowym początkiem – bardziej świadomym, wolniejszym, ale nie mniej wartościowym. Dobrze zaprojektowane rozwiązania AgeTech – platformy, aplikacje, systemy wsparcia i edukacji – są dziś pomostem między tym, co było, a tym, co jeszcze może się wydarzyć.
Bo być może najważniejsze zawodowe decyzje nie zapadają w wieku 30 czy 40 lat – tylko wtedy, gdy wreszcie mamy czas, by je podjąć z serca.
AK
