W erze starzejących się społeczeństw i dynamicznego rozwoju technologii coraz więcej innowacji kierowanych jest do osób starszych – nie jako wykluczonych użytkowników, lecz aktywnych uczestników życia codziennego. Jednym z kluczowych obszarów jest bezpieczeństwo w ruchu – zarówno tym pieszym, jak i podczas korzystania z komunikacji publicznej czy transportu indywidualnego.
Współczesne technologie ubieralne – tzw. wearables – otwierają zupełnie nowe możliwości w monitorowaniu zdrowia, lokalizacji, a także wykrywaniu niebezpiecznych zdarzeń takich jak upadki czy nagłe pogorszenie parametrów życiowych. Opaski, smartwatche i inteligentne aplikacje wspierają osoby starsze w zachowaniu niezależności, jednocześnie zapewniając rodzinie i opiekunom spokój i natychmiastowy dostęp do informacji.
Według raportu MarketsandMarkets, globalny rynek urządzeń wearable w opiece zdrowotnej osiągnie wartość 195 miliardów USD do 2027 roku (CAGR na poziomie 18,7%). Aż 40% tych urządzeń projektowanych jest z myślą o seniorach i osobach z ograniczoną mobilnością. To nie tylko rynek – to odpowiedź na realne potrzeby społeczne.
Jak wearables wspierają bezpieczeństwo?
Wellness is more than just a trend; it’s a lifestyle essential that encompasses physical health, mental well-being, and emotional balance. Incorporating regular physical activity, mindful meditation, and balanced nutrition into our routines can significantly improve quality of life. As we become more attuned to our bodies’ needs, we also learn to value moments of rest and recovery, essential for long-term health.
„Technologia powinna być niewidzialna i naturalna – jak ręka, która podtrzymuje, gdy zachwiejemy się na schodach. Tak widzę przyszłość wearables dla seniorów.”
Nima Roohi, CEO Blooming Health
Travel complements this focus on wellness by offering new perspectives and rejuvenating our spirits. Whether it’s a weekend getaway or an extended exploration of distant cultures, travel broadens our horizons and provides invaluable experiences that enrich our understanding of the world and ourselves.
Jak wearables wspierają bezpieczeństwo?
1. Wykrywanie upadków i szybka reakcja
Najczęstszą przyczyną urazów u osób starszych są upadki. Technologie takie jak Fall Detection w Apple Watch czy CarePredict Tempo analizują ruchy użytkownika i w przypadku gwałtownego upadku automatycznie alarmują bliskich lub służby ratunkowe.
Przykład:
Apple Watch Series 8 wyposażony jest w funkcję detekcji upadków i kolizji samochodowych. Po wykryciu incydentu urządzenie wysyła alert do służb ratunkowych, jeśli użytkownik nie odpowie.
2. Lokalizacja i geofencing
Dzięki modułom GPS możliwe jest śledzenie lokalizacji osoby starszej w czasie rzeczywistym. Funkcja geofencingu pozwala ustawić bezpieczne strefy – np. wokół domu lub ośrodka – a w przypadku ich opuszczenia system powiadamia opiekuna.
Przykład:
AngelSense GPS Tracker dla osób z demencją oferuje precyzyjne śledzenie lokalizacji i alerty o opuszczeniu wyznaczonego obszaru.
3. Monitorowanie parametrów zdrowotnych
Wearables mogą monitorować tętno, ciśnienie, saturację, temperaturę ciała, a także wykrywać oznaki odwodnienia czy infekcji. Dzięki temu możliwa jest wczesna interwencja i unikanie hospitalizacji.
Przykład:
Fitbit Charge 5 oferuje stały pomiar tętna, snu i poziomu stresu – dane te mogą być wykorzystywane przez lekarzy i terapeutów do zdalnego nadzoru.
4. Pomoc głosowa i interfejsy dostosowane do seniorów
Niektóre opaski i zegarki oferują sterowanie głosowe lub specjalnie zaprojektowany interfejs z dużymi ikonami i uproszczoną nawigacją.
Przykład:
UnaliWear Kanega Watch działa z komendami głosowymi i nie wymaga smartfona – zegarek łączy się z centrum pomocy i pozwala na bezpośrednie rozmowy z operatorem.
Inwestorzy i rynek: kto finansuje bezpieczeństwo seniorów?
W ostatnich latach rynek wearables dla seniorów przyciąga ogromne zainteresowanie inwestorów. Oto kilka wybranych przykładów:
• CarePredict (USA) – firma zebrała 50 mln USD finansowania (ostatnia runda: Series C, 2023), tworzy opaski z AI do wykrywania zmian behawioralnych u seniorów.
• UnaliWear (USA) – uzyskała 12 mln USD finansowania od venture capital i funduszy zdrowotnych.
• SafeBeing (USA/Izrael) – zebrało 10 mln USD na rozwój inteligentnych opasek i platformy predykcyjnej analizy zdrowia.
• Qardio (UK) – skupia się na ciśnieniomierzach i holterach EKG połączonych z aplikacjami – finansowanie ponad 45 mln USD.
Według CB Insights, od 2020 roku liczba transakcji VC w obszarze „digital elderly health” wzrosła o 78%. Duży wzrost zainteresowania inwestorów obserwujemy szczególnie w USA, Skandynawii i Azji Południowo-Wschodniej.
Wyzwania i etyka: między technologią a godnością
Choć rozwój technologii wspierających osoby starsze otwiera ogromne możliwości poprawy jakości życia, niesie ze sobą także istotne wyzwania etyczne, społeczne i praktyczne. Aby AgeTech i wearables rzeczywiście wspierały użytkowników, muszą być projektowane z uważnością, szacunkiem i empatią.
1. Prywatność i ochrona danych osobowych
Noszenie urządzeń, które nieustannie monitorują lokalizację, parametry zdrowotne czy nawet zmiany behawioralne, rodzi pytania o bezpieczeństwo danych. Dane zbierane przez opaski czy aplikacje mogą być niezwykle wrażliwe – naruszenie prywatności może prowadzić do stygmatyzacji lub nadużyć.
Przykład: według raportu Mozilla Foundation (2022), tylko 38% aplikacji zdrowotnych spełnia podstawowe standardy ochrony danych osobowych.
Rozwiązania muszą być zgodne z RODO, oferować użytkownikom kontrolę nad danymi i jasne zasady ich przetwarzania.
2. Zgoda i autonomia użytkownika
Technologia nie może być narzędziem kontroli – nawet jeśli służy bezpieczeństwu. Osoby starsze powinny świadomie wyrażać zgodę na noszenie urządzeń i znać zakres ich działania. Kluczowe jest tworzenie narzędzi, które wspierają – nie zastępują – autonomię.
3. Intuicyjność i dostępność rozwiązań
Nawet najdoskonalsza technologia traci sens, jeśli użytkownik nie potrafi z niej korzystać. Interfejsy muszą być uproszczone, dostosowane do ograniczeń wzroku, słuchu czy sprawności manualnej. Warto też pamiętać o przystępnej cenie – technologia dla wykluczonych nie może być… wykluczająca cenowo.
Raport AARP (2023): tylko 1 na 4 seniorów w USA korzysta regularnie z aplikacji zdrowotnych – głównie z powodu skomplikowanej obsługi i braku jasnych instrukcji.
4. Stygmatyzacja i projektowanie z szacunkiem
Niektóre urządzenia (np. duże opaski ratunkowe) są zbyt „medyczne” lub jednoznacznie kojarzone z niepełnosprawnością. W efekcie użytkownicy mogą czuć się napiętnowani. Dlatego coraz więcej firm dąży do estetyki design for dignity – tworzenia urządzeń atrakcyjnych wizualnie, neutralnych i nienaruszających godności.
5. Technologia ≠ relacja
Nie można zapominać, że technologia to narzędzie – nie substytut relacji międzyludzkich. Wearables mogą ostrzec przed upadkiem, ale nie pocieszą po stracie. Muszą być częścią szerszego systemu wsparcia, a nie jego zamiennikiem.
Technologia, która daje wolność
Podsumowując, inteligentne opaski i aplikacje wspomagające bezpieczeństwo nie zastąpią kontaktu z drugim człowiekiem, ale mogą być realnym wsparciem w codziennym życiu seniorów. Pomagają zachować samodzielność, dają poczucie kontroli i minimalizują ryzyko poważnych zdarzeń zdrowotnych. Co najważniejsze – łączą technologię z empatią, czyniąc przestrzeń publiczną i domową bardziej inkluzywną.
Wraz z rozwojem AgeTech i Silver Economy, wearables staną się nie tylko dodatkiem, ale standardowym narzędziem troski o jakość życia. To inwestycja, która opłaca się wszystkim – użytkownikom, opiekunom, systemom zdrowia i inwestorom.
BG
