Weterani – osoby, które poświęciły lata życia na służbę wojskową lub w innych formacjach mundurowych – po zakończeniu kariery zawodowej często zmagają się z wyzwaniami zdrowotnymi, psychicznymi i społecznymi. I choć w wielu krajach objęci są systemami wsparcia, to właśnie technologie AgeTech okazują się jednym z najbardziej obiecujących narzędzi, które mogą zrewolucjonizować jakość życia weteranów – szczególnie tych, którzy wkroczyli już w wiek 60+.
W kontekście globalnej „silver economy” (czyli rynku produktów i usług dla osób starszych), weterani stanowią specyficzną, ale istotną grupę – często z większymi potrzebami zdrowotnymi, lecz także z wyższą świadomością technologiczną i gotowością do korzystania z innowacji.
Technologia Dual Use
Weterani cierpiący na skutki urazów głowy, udarów lub degeneracyjnych chorób układu nerwowego coraz częściej korzystają z technologii, które wspierają regenerację funkcji mózgu.
- tES (transcranial electrical stimulation) – nieinwazyjna metoda stymulacji mózgu wykorzystywana w leczeniu TBI (traumatic brain injury), depresji, PTSD i afazji.
- VR w rehabilitacji neurologicznej – immersyjne środowiska pomagają przywracać pamięć przestrzenną, orientację oraz funkcje wykonawcze.
- Cognitive tracking tools – aplikacje mobilne lub platformy komputerowe śledzące codzienne funkcje poznawcze i pozwalające na wczesne wykrywanie pogorszenia stanu.
Tego typu technologie stosowane są już m.in. przez amerykański Department of Veterans Affairs oraz izraelskie szpitale wojskowe.
Walka z PTSD i depresją – cyfrowa psychoterapia
Wielu weteranów zmaga się z objawami zespołu stresu pourazowego (PTSD), stanami lękowymi i depresją. AgeTech proponuje nowe sposoby radzenia sobie z tymi wyzwaniami.
- VR exposure therapy – technologia pozwalająca „zanurzyć się” w kontrolowanych warunkach w symulacje traumatycznych sytuacji i stopniowo je przepracowywać.
- AI-terapeuci i chatboty – dostępni 24/7 cyfrowi asystenci emocjonalni, wspierający osoby samotne lub z ograniczonym dostępem do terapii.
- Monitoring emocjonalny i aplikacje – rozwiązania analizujące głos, rytm snu i aktywność fizyczną, które pomagają wychwycić wczesne sygnały nawrotu objawów.
Programy takie rozwijane są przez firmy takie jak NeuroFlow, Ellipsis Health czy AppliedVR i wdrażane w USA, Wielkiej Brytanii i Kanadzie.
Asystenci życia codziennego – wsparcie dla samodzielności
Weterani z ograniczoną mobilnością lub żyjący samotnie często potrzebują dodatkowego wsparcia – tu AgeTech daje konkretne, praktyczne rozwiązania.
- Smart-domy i sensory bezpieczeństwa – czujniki wykrywające upadki, zmiany rytmu dnia, temperatury ciała czy obecność nieznajomych w mieszkaniu.
- Opaski alarmowe i urządzenia wearable – pozwalają wezwać pomoc, monitorują tętno, ciśnienie i saturację.
- Systemy zdalnej opieki – integracja z rodziną lub placówkami medycznymi, które mogą reagować w czasie rzeczywistym.
Weterani w USA i Kanadzie coraz częściej korzystają z usług firm takich jak Aetonix, GreatCall czy CarePredict.
Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu – technologia dla wszystkich
Choć wielu seniorów (w tym weteranów) obawia się korzystania z nowych technologii, AgeTech dąży do tego, by innowacje były przyjazne i dostępne dla każdego.
- Uproszczone tablety i smartfony – większe ikony, intuicyjny interfejs, funkcje głosowe.
- Chatboty instytucjonalne – pomagają w kontaktach z urzędami, świadczeniami socjalnymi czy telemedycyną.
- Platformy edukacyjne – szkolenia z obsługi aplikacji zdrowotnych czy e-recept, przygotowane z myślą o starszych użytkownikach.
W Wielkiej Brytanii i Australii prowadzone są dedykowane programy szkoleń cyfrowych dla weteranów 60+, które współtworzą instytucje publiczne i prywatne.
Technologia Dual Use – etyczna innowacja z potencjałem
Szczególną uwagę w kontekście AgeTech i wsparcia weteranów warto zwrócić na technologie dual use – czyli takie, które mogą być wykorzystywane zarówno w zastosowaniach cywilnych, jak i wojskowych. Przykłady to:
- systemy neurostymulacji tES (stosowane w rehabilitacji i w treningu żołnierzy),
- platformy VR (do terapii PTSD, ale też do szkoleń bojowych),
- sensory i monitorowanie zdrowia (przydatne zarówno dla seniorów, jak i w wojskowym medevac).
Inwestowanie w technologie dual use to nie tylko wsparcie dla systemów obronnych, ale także:
- dywersyfikacja ryzyk rynkowych – te same produkty mogą mieć wielu odbiorców w różnych sektorach,
- większa stabilność finansowa startupów, które mogą liczyć na finansowanie zarówno cywilne (np. AgeTech, opieka), jak i wojskowe (granty obronne),
- możliwość skalowania globalnego – ponieważ problem starzejących się weteranów dotyczy niemal każdej rozwiniętej gospodarki,
- potencjał eksportowy – szczególnie dla firm z krajów NATO czy UE, gdzie trwa budowa systemów wsparcia post-mundurowego.
To właśnie na tym styku technologii, empatii i strategicznego myślenia rodzi się nowa klasa inwestycji odpowiedzialnych społecznie i opłacalnych finansowo.
Silver economy a weterani – siła nabywcza i nowe potrzeby
Weterani nie są tylko beneficjentami pomocy – to również silna grupa konsumencka:
- W USA żyje dziś ponad 18 milionów weteranów, z czego blisko 50% ma powyżej 60 lat.
- W Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Australii odsetek weteranów-seniorów przekracza 60%.
- W 2023 r. szacunkowa wartość rynku usług zdrowotnych i opiekuńczych dla weteranów USA przekroczyła 120 miliardów USD – z czego rosnący udział stanowi sektor innowacyjny.
Technologia z misją i potencjałem zwrotu
AgeTech w kontekście weteranów to nie tylko technologia – to narzędzie empatii i sprawiedliwości społecznej. Osoby, które poświęciły życie dla bezpieczeństwa innych, zasługują na opiekę, która nie tylko zapewni komfort, ale też umożliwi rozwój, niezależność i zdrowe starzenie się.
Państwa takie jak USA, Izrael, Kanada czy Wielka Brytania pokazują, że zintegrowane systemy AgeTech – od VR i tES, po smart-domy i chatboty – mogą stać się realnym wsparciem dla weteranów w ich drodze ku aktywnej i godnej starości.
BG