Stany Zjednoczone stają w obliczu historycznego kryzysu finansowania świadczeń socjalnych, który może głęboko wstrząsnąć bezpieczeństwem milionów amerykańskich seniorów. Według najnowszego raportu zarządzających funduszami Social Security i Medicare, środki przeznaczone na wypłatę emerytur oraz publiczną opiekę zdrowotną dla osób starszych wyczerpią się wcześniej, niż dotąd przewidywano – i to już w ciągu najbliższej dekady.
To nie ostrzeżenie z akademickiego seminarium. To konkretne, ponure prognozy przedstawione przez cztery filary amerykańskiego systemu opieki społecznej: Departament Skarbu, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Pracy oraz Social Security Administration. Ich wspólny głos: Kongres musi działać natychmiast, jeśli chce uniknąć niewypłacalności dwóch najważniejszych programów socjalnych w USA.
Jak działa amerykański system?
Social Security (ubezpieczenia emerytalne) i Medicare (publiczne ubezpieczenie zdrowotne dla seniorów) nie są finansowane bezpośrednio z budżetu federalnego. Działają jako fundusze powiernicze zasilane specjalną składką 7,65% od wynagrodzenia brutto – płaconą przez pracownika i pracodawcę (łącznie 15,3%).
Przez dekady model ten wydawał się stabilny. Ale dziś zmieniająca się demografia zderza się z twardą arytmetyką:
- Liczba emerytów gwałtownie rośnie (roczniki baby boom przechodzą na emeryturę).
- Liczba pracowników płacących składki – maleje.
- Średnia długość życia się wydłuża – a wraz z nią czas pobierania świadczeń.
„Wydajemy więcej, niż wpływa. A w momencie wyczerpania rezerw, emerytury będą mogły być wypłacane tylko z bieżących wpływów – i będą znacznie niższe.”
– Nancy Altman z organizacji Social Security Works
Kiedy zabraknie pieniędzy
Według raportu:
- Fundusz Social Security może się wyczerpać w 2033 roku.
- Fundusz Medicare Part A (szpitale) – w 2031 roku.
Po tej dacie świadczenia nadal będą wypłacane, ale w oparciu tylko o bieżące wpływy – czyli obniżone nawet o 20–25%, co oznacza dramatyczny spadek dochodów setek tysięcy starszych Amerykanów.
Czy to tylko problem USA?
Nie. To globalny sygnał ostrzegawczy.
Wszystkie rozwinięte gospodarki – w tym Polska – stoją przed podobnym dylematem: jak utrzymać systemy emerytalne i ochrony zdrowia w starzejących się społeczeństwach, gdzie proporcja osób pracujących do emerytów dramatycznie maleje. Kryzys amerykański pokazuje, że nawet najbogatsze państwo świata nie jest odporne na demografię.
Wnioski: AgeTech nie rozwiąże wszystkiego, ale może pomóc
W obliczu nadchodzącego kryzysu systemowego warto podkreślić, że technologie wspierające samodzielność osób starszych (AgeTech) mogą odegrać ważną rolę w zmniejszaniu presji na systemy opieki. Zdalna diagnostyka, robotyka, AI, cyfrowe terapie – mogą obniżyć koszty i poprawić jakość życia.
Ale żaden algorytm nie zastąpi politycznej decyzji. Jeśli kraje rozwinięte – z USA na czele – nie zdecydują się dziś na reformę systemową, jutro może być po prostu za późno.
BG
